Η ανθρωπότητα φαίνεται ξεχνά γρήγορα. Δεν αντιλαμβάνεται όμως ότι το χθες και το σήμερα συνοδεύουν το αύριο, το μέλλον. Τα κύματα της μετανάστευσης θα δυναμώσουν σαν το τσουνάμι
Στη θάλασσα του ανθρώπινου πολιτισμού της Μεσογείου, μετανάστες και πρόσφυγες θα παίζουν τη ζωή τους κορώνα-γράμματα για να περάσουν στην αντίπερα όχθη. Να εισέλθουν με κάθε μέσο στο σύγχρονο φρούριο της Ε.Ε. Σχεδόν κοντεύουμε να ξεχάσουμε τι έγινε στην Πύλο. Κοντά στο μεγαλύτερο βάθος στο «Πηγάδι των Οινουσσών», της θάλασσας της Μεσογείου (5.120 μ.) καταγράφηκε (14/06/23) μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες εκατόμβης νεκρών, προσφύγων με οδηγό την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.
Ήταν συγκλονιστικές οι εικόνες του μοιραίου αλιευτικού. Στιβαγμένα ανθρώπινα κορμιά κάλυπταν ασφυκτικά το κατάστρωμα. Και σαν τα ποντίκια στα αμπάρια κλείδωσαν τα γυναικόπαιδα, όπως πληροφορηθήκαμε. Ιταλοί και Έλληνες αντιλήφθηκαν, ότι το σαπιοκάραβο κουβαλούσε βασανισμένους και απελπισμένους μετανάστες που ήλπιζαν να βρεθούνε στον επίγειο «παράδεισο» της Ευρώπης. Να εισέλθουν στη γη της επαγγελίας. Να ξεπεράσουν τείχη και φράχτες και να εισέλθουν στο φρούριο της Ε.Ε., όπως τους διαβεβαίωναν οι εγκληματίες (κοινώς διακινητές) έμποροι ανθρώπινων ψυχών. Και ο κοινός νους αναρωτιέται, τα πλεούμενά που προσέτρεξαν και είδαν την εικόνα του ανθρώπινου στιβαγμένου πλήθους δεν έπρεπε να σημάνουν συναγερμό;
Αρκέστηκαν στα λόγια των διακινητών ότι δεν χρειάζονται τίποτε, παρά λίγο φαγητό και νερό; Μόνον οι ναυαγισμένοι θα ζητούσαν αυτά. Ποιοι διεθνείς κανονισμοί, όταν αντικρίζεις την πορεία προς το ναυάγιο προς τον θάνατο, μπορούν να απαγορεύσουν, να στερήσουν ενέργειες από αρμόδιους αξιωματούχους για να ασκήσουν έλεγχο σε παρόμοια πλεούμενα; Διότι δεν μπορεί να πιστέψει κανείς, ότι η εικόνα στο κατάστρωμα δεν προειδοποιύσε ότι τα πράγματα οδεύουν προς τον θάνατο. Οι ευρωμεσογειακοί θεσμοί και οι ηγεσίες δεν μπορούν να κλείνουν τα μάτια στα θανατηφόρα αυτά πλεούμενα. Και να αντιμετωπίζουν τα γεγονότα κατόπιν εορτής.
Η πρόληψη ας γίνει επιτέλους μητέρα μαθήσεως. Όχι άλλοι νεκροί στη Μεσόγειο. Και αν πάλι οι ευρωπαϊκές ηγεσίες, αρκούνται στα θερμά συλλυπητήρια και σε ψευδαισθήσεις, ότι τα καραβάνια εκατομμυρίων μεταναστών θα αντιμετωπιστούν με φράχτες είναι γελασμένες αφού 110εκ. μετανάστες ως νομάδες μετακινήθηκαντο 2023. Και αν δήθεν οι ευρωπαικές ηγεσίες δεν βρίσκουν μέτρα ας παραδειγματιστούν από την επιστημονική κοινότητα. Ας ρίξουν μια ματιά σ’ αυτήν την περιοχή τι ερευνούν οι επιστήμονες. Εγκατέστησαν σε βάθος τεσσάρων χιλιομέτρων ένα υποβρύχιο τηλεσκόπιο ανίχνευσης «νετρίνο» αυτών των σχεδόν άυλων, αόρατων σωματιδίων, τα οποία θεωρούνται ικανά να δώσουν σημαντικές πληροφορίες τόσο για το παρελθόν όσο και για το μέλλον του σύμπαντος. Τα επιστημονικά προγράμματα NESTOR και ΛΑΕΡΤΗΣ προσπαθούν να συλλέξουν πληροφορίες για το χθες και το αύριο.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα «νετρίνο» ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός και μεταφέρουν πληροφορίες από το παρελθόν και για το μέλλον. Μήπως ήρθε ο καιρός να ζητήσουμε από την επιστημονική κοινότητα, τα «νετρίνο» να μεταφέρουν χρήσιμες πληροφορίες στις πολιτικές ηγεσίες της Μεσογείου και της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ρευμάτων; Οι ευρομεσογειακοί λαοί δεν αντέχουν άλλο οι διακινητές να μετατρέπουν την πανέμορφη και γεμάτη από χρήσιμα γεννήματα θάλασσα της Μεσογείου σε υγρό τάφο.
Η ευρωπαϊκή ηγεσία ας κατανοήσει ότι μόνο με φράχτες δεν θα αντιμετωπίσει το καραβάνι των «κατατρεγμένων» (από πείνα, πολέμους, ξηρασίες, φτώχεια κ.ά). Δυστυχώς τα μέτρα που παίρνει η Ευρώπη αργά-αργά, σαν το βάδισμα της χελώνας, επιβεβαιώνονται στην πράξη αναποτελεσματικά. Σίγουρα τα «νετρίνο» προς το παρόν δεν μπορούν να μας δώσουν πληροφορίες για αποτελεσματικές λύσεις. Η ανθρωπότητα όμως στην κοίτη του πολιτισμού δεν μπορεί να ζήσει ή να ανεχθεί αυτή την κατάσταση. Καιρός οι ηγεσίες της Μεσογείου, οι συνειδήσεις των πολιτών να ξυπνήσουν. Να συνεργαστούν και να δράσουν. Να ελέγξουν τις ηγεσίες, που πετάνε «βοτσαλάκια» στα νερά της Μεσογείου, (μεγάλες διακηρύξεις σε διασκέψεις και συνόδους) που φτιάχνουν μικρούς ή μεγάλους κύκλους για επικοινωνιακούς θορύβους και ύστερα όλα τα καταπίνει η φουρτουνιασμένη και οργισμένη θάλασσα. Και τα ναυάγια μας ακολουθούν. Η Μεσόγειος που κινδυνεύει να μετατραπεί σ’ έναν απέραντο υγρό τάφο προσφύγων και μεταναστών.
Ιδιαίτερα η χώρα μας που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ενός ακύρηκτου πολέμου, πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για έναν ουσιαστικό ευρωμεσογειακό διάλογο. Να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου στους κακομαθημένους και ανεύθυνους γείτονες που συνειδητά ή μη δε λαμβάνουν μέτρα, αλλά αντίθετα «εργαλειοποιούν» το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα. Να κατανοήσουν οι πάντες ότι το μεταναστευτικό θα μας ακολουθεί και θα γιγαντώνεται στο άμεσο μέλλον. Στο ιστιοφόρο στην Κρήτη οι μετανάστες ήταν τυχεροί. Δεν χάθηκαν ζωές. Το αλιευτικό στην Πύλο στέλνει ένα ισχυρό ανθρωπιστικό μήνυμα με την εκατόμβη των νεκρών, στις ευρωμεσογειακές ηγεσίες. Τα πλεούμενα που μεταφέρουν τον θάνατο πρέπει να ελέγχονται πριν βουλιάξουν. Να υπάρξει έλέγχος και στα διεθνή ύδατα, όταν ταξιδεύει ο θάνατος με τα σαπιοκάραβα γεμάτα από μετανάστες. Να συνειδητοποιήσουν οι ηγεσίες ότι δεν φτάνουν τα συλλυπητήρια, αλλά είναι απαραίτητες οι πρωτοβουλίες για πολιτικές που να δίνουν λύσεις αποτελεσματικές στο τεράστιο πρόβλημα της προσφυγιάς και της μετανάστευσης.
Μην ξεχνάς το θανατηφόρο ναυάγιο του χθες, διότι σύντομα θα το βρεις μπροστά σου αν στοιχειωδώς δεν αλλάξεις και δεν πάρεις μέτρα που να δίνουν λύσεις και αλληλεγγύη στα ανθρώπινα ποτάμια της μετανάστευσης και της προσφυγιάς.
*Λουκάς Θ. Αποστολίδης, Δικηγόρος, πρ. αντιπρόεδρος της Βουλής