Βασικοί τομείς που αφορούν άμεσα τους πολίτες είναι η συμβολή της στο δημόσιο σύστημα Υγείας για την εξυπηρέτηση και την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε αυτό το κοινωνικό αγαθό και η ανάπτυξη καλών πρακτικών Κοινωνικής Οικονομίας.
Οι απαιτητικές συνθήκες που διαμορφώνονται στο νέο περιβάλλον της καθημερινότητας των πολιτών, επιβάλουν την αναγκαιότητα δημιουργίας νέων πολιτικών και δράσεων από την πλησιέστερη σε αυτούς κρατική διοίκηση, που είναι η Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
Βασικοί τομείς που αφορούν άμεσα τους πολίτες είναι η συμβολή της στο δημόσιο σύστημα Υγείας για την εξυπηρέτηση και την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε αυτό το κοινωνικό αγαθό και η ανάπτυξη καλών πρακτικών Κοινωνικής Οικονομίας. Ειδικότερα:
Σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότερη λειτουργία του δημοσίου συστήματος υγείας, με τις απαραίτητες ρυθμίσεις και μεταφορά αρμοδιοτήτων, πρωταγωνιστικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει και η Αυτοδιοίκηση και κυρίως οι Δήμοι.
Μέχρι σήμερα οι υπηρεσίες υγείας της Αυτοδιοίκησης είναι περιορισμένες σε θέματα είτε υγειονομικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος είτε γραφειοκρατικής διεκπεραίωσης διοικητικών αποφάσεων.
Αποτελεσματικά και ιδιαιτέρως ωφέλιμα για τον πληθυσμό χαρακτηρίζονται τα προγράμματα εμβολιασμών, αγωγής και προαγωγής της υγείας καθώς και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι».
Τα τελευταία χρόνια, λόγω ιδιαίτερων συνθηκών οικονομικής κρίσης και της πανδημίας, δημιουργήθηκαν στους Δήμους –κυρίως με πρωτοβουλίες της κοινωνίας πολιτών– δομές, όπως κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία, με σημαντικά οφέλη στην τοπική κοινωνία.
Είναι απαραίτητο να μεταφερθούν αρμοδιότητες και πόροι για τη διευκόλυνση διασύνδεσης της Αυτοδιοίκησης με τις δομές του δημοσίου συστήματος υγείας. Με αυτό τον τρόπο θα καλυφθούν αδυναμίες του συστήματος στις απόμακρες και δυσπρόσιτες περιοχές και ειδικά στην νησιώτικη χώρα.
Η υποστήριξη του συστήματος υγείας από τους Δήμους με υποδομές και παροχή διευκολύνσεων στο υγειονομικό προσωπικό, θα δημιουργήσει ελκυστικές συνθήκες για τους ενδιαφερόμενους. Είναι ένα καλό βήμα για την παροχή της υγείας σε όλες τις γεωγραφικές ενότητες της χώρας.
Η αρχή μπορεί να γίνει με την δημιουργία Υγειονομικών Περιφερειών αντίστοιχου αριθμού των Αυτοδιοικητικών Περιφερειών, με καθορισμένες συνεργασίες.
Οι Δήμοι θα πρέπει να έχουν εκπρόσωπο στην εκτελεστική διοίκηση των νοσοκομειακών μονάδων. Για αυτό, μπορεί να απαιτηθεί για λόγους ευελιξίας, λογοδοσίας και αποτελεσματικότητας να αλλάξει η φυσιογνωμία του νομικού προσώπου των νοσοκομείων πάντα υπό τον έλεγχο του δημοσίου.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι μία μεγάλη κατάκτηση. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς του κράτους, η αξία του οποίου επιβεβαιώθηκε και με την πανδημική κρίση. Ωστόσο, όταν αναφερόμαστε σε ένα σύστημα, το οποίο υπηρετεί έναν τομέα με ραγδαία εξέλιξη –όπως αυτός της υγείας– νομοτελειακά θα πρέπει να διασφαλίσουμε την ευελιξία και την προσαρμογή του στα νέα δεδομένα. Οι Δήμοι μέσα από την θεσμοθέτηση ενός νέου πλαισίου και καλών πρακτικών κοινωνικής οικονομίας με συμμετοχή της κοινωνίας πολιτών, μπορούν να συμβάλουν στην αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας του κοινωνικού αυτού αγαθού.
Στοχευμένες ανάγκες με την Κοινωνική Οικονομία
Η Κοινωνική Οικονομία είναι ένα σύνολο στοχευμένων δράσεων, που αναπτύσσονται από φορείς στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ κράτους και αγοράς, που ορίζεται ως τρίτος τομέας.
Η φυσιογνωμία των φορέων είναι κοινωνικές επιχειρήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, σύλλογοι και οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών που η δράση τους σχετίζεται με τον άνθρωπο, την εργασία, το περιβάλλον κ.α. Δηλαδή, καλύπτουν κενά και αδυναμίες του κράτους και της αγοράς για την κάλυψη αναγκών ευπαθών ομάδων, προσφοράς εργασίας, βελτίωσης συνθηκών διαβίωσης, δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος και πολλές άλλες ανάγκες κυρίως της τοπικής κοινωνίας.
H Κοινωνική Οικονομία με κέντρο τον άνθρωπο, ιδιαίτερα σε κρίσεις, είναι μια ολοκληρωμένη εναλλακτική επιλογή, γιατί προωθεί το συλλογικό και τοπικό όφελος, με προτεραιότητα στις κοινωνικές ανάγκες, με θετικό αποτύπωμα στις τοπικές κοινωνίες σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, τη συλλογική διαχείριση και διαφύλαξη κοινών αγαθών, τη βιώσιμη, πράσινη και αειφόρο ανάπτυξη, τις ενεργειακές κοινότητες και σε πολλές άλλες κατευθύνσεις του πεδίου δράσης της.
Εφαρμόζει δυναμικές πρακτικές, για να οργανωθούν ή να επαναπροσδιοριστούν οικονομικές δραστηριότητες, με βάση τις ιδιαιτερότητες και τα τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, σε συνεργασία και συνέργεια με φορείς της αυτοδιοίκησης, κοινωνικές επιχειρήσεις, τοπικούς συλλόγους και ενώσεις, κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους και την Κοινωνία των Πολιτών.
Η Αυτοδιοίκηση πρέπει να αξιοποιήσει τα οφέλη που προκύπτουν από τις πρακτικές και δράσεις της Κοινωνικής Οικονομίας, για κάλυψη στοχευμένων κοινωνικών αναγκών που δεν έχουν περιληφθεί στον κρατικό σχεδιασμό και ολοκλήρωσης ατελειών δράσεων της αγοράς.
Με δραστικές παρεμβάσεις και ανάπτυξη πολιτικών στους προαναφερόμενους τομείς, θα δρομολογήσει λύσεις σε ζητήματα κοινωνικής πολιτικής και θα αναβαθμίσει τις υπηρεσίες υγείας της τοπικής κοινωνίας.
*Ο Πάνος Τρυφιάτης είναι οικονομολόγος—Πολιτικός Επιστήμονας
Είναι Υποψήφιος Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής στην ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ
Ήταν Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και έχει διατελέσει Διευθύνων Σύμβουλος στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα και Διευθυντής στο Κέντρο Μελετών Ασφάλειας.
