Το στέγαστρο Καλατράβα αποτέλεσε σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αλλά και της έκτοτε εγκατάλειψης των εγκαταστάσεων
Λούκετο μπήκε στο ΟΑΚΑ, ένα από τα πλέον εμβλητικά έργα της περιόδου των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, το οποίο, όπως και πάρα πολλά άλλα αφέθηκαν στη μοίρα τους. Τουλάχιστον αυτό καταλαβαίνουμε ότι, σήμερα, σχεδόν 20 χρόνια από τους Ολυμπιακούς διαπιστώνεται ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν γίνονταν η σωστή συντήρηση ή – ακόμη χειρότερο- τα χρήματα που εκταμιεύονταν κάλυπταν άλλες ανάγκες. Μαζί με το ΟΑΚΑ κλείνει και ο ποδηλατοδρόμιο με το θέμα να συζητείται στο Μέγαρο Μαξίμου προκειμένου να οργανωθούν οι ενδεδειγμένες κινήσεις, ενώ οι εξελίξεις βάζουν «φωτιά» στον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό, όσον αφορά στα ευρωπαϊκά του παιχνίδια, καθώς το ΟΑΚΑ αποτελεί το «σπίτι» του στους ομίλους του Europa League. Παράλληλα τίθονται σοβαρά ερωτήματα, για την ασφάλεια των 120.000 φιλάθλων που πήγαν στο ΟΑΚΑ στους προηγούμενους αγώνες του Παναθηναικού.
Στο κάδρο των ευθυνών που οδήγησαν στο λουκέτο του ΟΑΚΑ, μπαίνει και η Περιφέρεια Αττικής και ο Γιώργος Πατούλης μιας και δόθηκαν αρκετά εκατομμύρια για έργα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του ΟΑΚΑ.
Το στέγαστρο Καλατράβα αποτέλεσε σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αλλά και της έκτοτε εγκατάλειψης των εγκαταστάσεων. Σχολιάστηκε τόσο για την διαφορετική αισθητική που πρόσθεσε στο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών (ΟΑΚΑ), αλλά κυρίως, για το πόσο κόστισε η κατασκευή του.
Το στέγαστρο το σχεδίασε ο Ισπανός αρχιτέκτονας Σαντιάγο Καλατράβα και είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα που σχετίζονται με τους Αγώνες. Ο ίδιος, σε συνέντευξη Τύπου το καλοκαίρι του 2004, πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και ενώ το στέγαστρο ήταν σχεδόν έτοιμο, είχε αποφύγει να αναφερθεί στο κόστους του έργου
Δημοσιεύματα αργότερα ανέβαζαν το κόστος του έργου σε 130 εκατομμύρια ευρώ. «H Ελλάδα πλήρωσε πολλά για την ανάπλαση του συγκροτήματος του Ολυμπιακού Σταδίου, αλλά το έργο αξίζει τα χρήματα που καταβλήθηκαν», είχε υποστηρίξει τότε. Τα στοιχεία που είχαν κατατεθεί στη Βουλή ανέβαζαν το κόστος όλων των έργων του Καλατράβα στο ΟΑΚΑ σε πάνω από 370 εκατ. ευρώ, με αρχικό κόστος λίγο πάνω από τα 250 εκατ.
Το 2013, σε έγγραφα που είχε διαβιβάσει στη Βουλή ο τότε υφυπουργός Πολιτισμού, αρμόδιος για θέματα αθλητισμού, Γιάννης Ανδριανός, αναφερόταν ότι «οι διατεθείσες πιστώσεις του 2009 ανήλθαν τελικά στο ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ και με αυτές πληρώθηκαν ληξιπρόθεσμες οφειλές του αναδόχου (Bung) του αρχικού πολιτικού προγράμματος παρακολούθησης της δομοστατικής συμπεριφοράς του στεγάστρου».
Στο έγγραφο επισημαίνεται πως τα προηγούμενα έτη είχε προγραμματιστεί η διενέργεια δύο διεθνών διαγωνισμών για τα έργα του Καλατράβα στο Ολυμπιακό Στάδιο. Ο πρώτος διαγωνισμός αφορά την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη συνεχή καταγραφή της δομοστατικής συμπεριφοράς των μεταλλικών κατασκευών του ΟΑΚΑ, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και το στέγαστρο, προϋπολογισμού 4,5 εκατ. ευρώ. Ο δεύτερος προβλέπει τη συντήρηση (βάσει των αποτελεσμάτων και ευρημάτων του πρώτου διαγωνισμού) όλων των μεταλλικών κατασκευών του συγκροτήματος ΟΑΚΑ, προϋπολογισμού 5 εκατ. ευρώ. Συνολικά δηλαδή οι δύο διαγωνισμοί ανέρχονται σε 9,5 εκατ. Ευρώ.
Το 2014, χρειάστηκε η κατακραυγή από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης για την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα εν μέσω της κρίσης, για να ενεργοποιηθεί ο κρατικός μηχανισμός και να αναγγελθούν εργασίες συντήρησης στο στέγαστρο.
Τον Αύγουστο του 2014 εκταμιεύτηκαν 8 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Αττικής για τη συντήρηση και επισκευή του στεγάστρου, το οποίο δεν είχε συντηρηθεί καθόλου στα 10 χρόνια που είχαν περάσει τότε από την κατασκευή του.
Πιο πρόσφατα, το 2019, η κυβέρνηση της ΝΔ ζήτησε έκθεση από το υπουργείο Υποδομών που παραδόθηκε το επόμενο έτος. Η έκθεση διαπίστωνε σειρά προβλημάτων στο στέγαστρο τα οποία έπρεπε να αντιμετωπιστούν άμεσα. Ανατέθηκε μάλιστα η εκπόνηση των σχετικών μελετών, για τις οποίες -προσώρας- είναι άγνωστο τι απέγιναν.
Τον Μάϊο του 2022 η Περιφέρεια Αττικής υπογράφει σύμβαση για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων. Μάλιστα στο δελτίο τύπου της Περιφέρεια αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι “μια νέα εποχή για το ΟΑΚΑ χαρακτήρισε ο Περιφερειάρχης Γ. Πατούλης τη σημερινή, με αφορμή την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης, μέσω της οποίας η Περιφέρεια Αττικής χρηματοδοτεί με 5.847.840,00€ (συν ΦΠΑ) έργα εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ. Όπως επισημάνθηκε από τον Περιφερειάρχη το ΟΑΚΑ «σύντομα θα γίνει και πάλι μητροπολιτικός πόλος αθλητισμού διεθνούς εμβέλειας».
Πάντως, τον Απρίλιο του 2023, το ΤΑΙΠΕΔ ενημέρωνε για τον έλεγχο των μεταλλικών κατασκευών του στεγάστρου, κατόπιν διαγωνισμού.
Το αντικείμενο του διαγωνισμού αφορούσε σε υπηρεσίες επιθεώρησης και ελέγχου των μεταλλικών κατασκευών και πολυκαρβονικών φύλλων επικάλυψης των εξής κατασκευών του ΟΑΚΑ: του στεγάστρου του Κεντρικού Σταδίου, του στεγάστρου του Ποδηλατοδρομίου (οι δύο εγκαταστάσεις που έκλεισαν σήμερα), των δύο εισόδων, του Τείχους των Εθνών και της Αγοράς.
Σκοπός του ελέγχου από εξειδικευμένα τεχνικά συνεργεία, είναι να εντοπιστούν τυχόν προβλήματα που μπορεί ενδεικτικά να αφορούν σε διαβρώσεις, αποφλοιώσεις σε βαφές, προβλήματα σε συγκολλήσεις, προβλήματα σε κοχλιώσεις, αναρτήρες, κλπ. σε στοιχεία των μεταλλικών κατασκευών που χρήζουν αντιμετώπισης, συντήρησης και αποκατάστασης, καθώς και σε προβλήματα στα πολυκαρβονικά φύλλα, στις βάσεις στήριξης τους και στα υλικά στεγανοποίησης και σφράγισης αυτών.
Η επιθεώρηση θα αναδείκνυε επίσης αφενός τυχόν απαιτούμενες μελέτες που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της παρούσας σύμβασης και αφετέρου τις ενέργειες συντήρησης, επισκευής και αντικατάστασης που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν, στο πλαίσιο της σχετικής σύμβασης υλοποίησης που θα ακολουθήσει.
Όπως διευκρινίστηκε χθες το βράδυ απ’ τον αρμόδιο υφυπ. Αθλητισμού κ. Γιάννη Βρούτση με την πρώτη σύσκεψη για το θέμα στο Μέγαρο Μαξίμου, προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των πολιτών.
Στο πλαίσιο αυτό θα αναζητηθούν οι ενδεδειγμένες λύσεις προκειμένου να αποφευχθεί ένα μακράς διαρκείας lockdown. Για τις επιλογές και τις κινήσεις στις οποίες προσανατολίζεται η κυβέρνηση αναμένεται να δώσει μία πρώτη εικόνα ο κ. Βρούτσης μεθαύριο, Δευτέρα, που έχει συγκαλέσει συνέντευξη Τύπου.
Η μελέτη και το έργο αναβάθμισης
Τη μελέτη στατικότητας έχει εκπονήσει η κοινοπραξία Σ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ – Κ.ΦΑΡΡΟΣ ΔΟΜΗ Α.Ε. – Ι. ΜΑΥΡΑΚΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Α.Ε που ανέλαβε τον περασμένο Νοέμβριο το έργο επικρατώντας σε σχετικό διαγωνισμό που είχε διενεργήσει το ΤΑΙΠΕΔ, προϋπολογισμού 1,79 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ.
Κλιμάκια της εταιρείας απ’ τον περασμένο Απρίλιο είχαν ξεκινήσει τις αυτοψίες και τον έλεγχο στις εξής κατασκευές:
-Το στέγαστρο του Κεντρικού Σταδίου.
-Το στέγαστρο του Ποδηλατοδρομίου.
-Τις δύο εισόδους.
-Το Τείχος των Εθνών
-Την Αγορά.
Εκείνο το διάστημα μάλιστα ο τότε υφυπ. Αθλητισμού κ. Λευτέρης Αυγενάκης δήλωνε πως «Για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια ελέγχονται εξονυχιστικά οι μεταλλικές κατασκευές «Καλατράβα», ώστε να προκύψουν άμεσα οι αναγκαίες ενέργειες συντήρησης και αποκατάστασής τους». Μάλιστα η συγκεκριμένη Μελέτη αποτελούσε το πρώτο σημαντικό στάδιο προκειμένου να προχωρήσει το ευρύτερο σχέδιο αναβάθμισης και ανακαίνισης του ΟΑΚΑ.
Συνολικά, τα βασικά μέρη του έργου είναι:
-Επιθεώρηση και συντήρηση/επισκευή/αντικατάσταση των μεταλλικών κατασκευών και πολυκαρβονικών των στεγάστρων των εγκαταστάσεων
-Συντήρηση, αναβάθμιση και εργασίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας των σχετικών κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου
-Μελέτη βιώσιμης ανάπτυξης και αξιοποίησης των υφιστάμενων εγκαταστάσεων
Σημειωτέον πως το ΤΑΙΠΕΔ ενεργεί ως ‘επιταχυντής’ των διαδικασιών του πρότζεκτ αναβάθμισης του ΟΑΚΑ και δεν έχει κάποια άλλη σχέση με το χώρο. Το δε έργο χρηματοδοτείται απ’ το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Η Μελέτη κοινοποιήθηκε στη διοίκηση του ΟΑΚΑ και τον υφυπ. Αθλητισμού, οι οποίοι και τελικά αποφάσισαν για την άμεση αναστολή κάθε δραστηριότητας στο γήπεδο και το ποδηλατοδρόμιο, όπου εντοπίστηκαν τα σημαντικά προβλήματα στατικότητας.
