Σε ένα ιδιαίτερο εγχείρημα προχώρησαν επιστήμονες, καθώς ανασυνέθεσαν, κομμάτι κομμάτι, τον σκελετό μιας αρκούδας που πέθανε από δηλητηριασμένο δόλωμα.
Η αρκούδα πλέον εκτίθεται ως υπόμνηση της θανατηφόρας παράνομης πρακτικής, στο κτίριο του πρώην Δημοτικού Σχολείου Ψαράδων Πρεσπών.
Η ανασύνθεση του σκελετού της αρκούδας ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, στο πλαίσιο της Εικαστικής Πορείας προς τις Πρέσπες με τη συμμετοχή του δήμου, του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών, του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης «Καλλιστώ».
Σύμφωνα με τον συντονιστή, καλλιτεχνικό υπεύθυνο της διαδικασίας και καθηγητή στο πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Γιάννη Ζιώγα, τον Απρίλιο του 2012 μια μεγάλη αρσενική αρκούδα ξεψύχησε στους Ψαράδες Πρεσπών, απέναντι από το χωριό, δηλητηριασμένη από φόλα.
Επειδή το πτώμα του νεκρού ζώου ζύγιζε σχεδόν 300 κιλά, ήταν δύσκολο να μεταφερθεί και ούτε ήταν δυνατόν να σκαφτεί λάκκος για να καταχωθεί, διότι το έδαφος είναι βραχώδες. Τότε, ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Πρεσπών αποφάσισε να σκεπαστεί το νεκρό ζώο με πέτρες και, οκτώ χρόνια αργότερα, οι φοιτητές και φοιτήτριες του 1ου Εργαστηρίου Ζωγραφικής/Εικαστική Πορεία προς τις Πρέσπες διερεύνησαν τη θέση.
«Στο πλαίσιο της Εικαστικής Πορείας προς τις Πρέσπες, μιας δράσης του 1ου Εργαστηρίου του Δημιουργικού μέρους του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και της συμμετοχής της Σχολής στο πρόγραμμα LIFE ARCPROM αποφασίστηκε και έγινε η εκταφή της αρκούδας. Το καλοκαίρι του 2020 δόθηκαν από το ΥΠΕΝ οι αδειοδοτήσεις, εγκρίθηκε η δράση από τον Φορέα Διαχείρισης και οργανώθηκε μια ομάδα που υλοποίησε την εκταφή του ζώου» λέει ο κ. Ζιώγας.
Τα οστά του ζώου στάλθηκαν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης για να καθαριστούν από το λίπος και άλλα υπολείμματα και να στερεωθούν και, όταν επιστράφηκαν, την ανασύσταση του σκελετού ανέλαβε, τον Οκτώβριο του 2023, η Μίλιτσα Ίβοβιτς, δρ Ζωολογίας με τον συνεργάτη της, Κωνσταντίνο Μαυραγάνη.
«Ήταν μια πολύ ιδιαίτερη εμπειρία» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυρία Ίβοβιτς, η οποία έχει ανασυνθέσει σκελετούς από άλλα ζώα, αλλά ήταν η πρώτη φορά που ασχολήθηκε με αρκούδα.
«Υπολογίζω ότι τα κόκκαλα ήταν από 120 έως 200, όμως έλειπαν πολλά, ιδιαίτερα μικρά κοκκαλάκια στα χέρια και τα πόδια του ζώου, τα οποία μάλλον έγιναν τροφή από αλεπούδες και τσακάλια» λέει η ίδια, η οποία χρειάστηκε δεκάδες ώρες δουλειάς για να αποκαταστήσει τον σκελετό: «Ήταν ένα μεγάλο παζλ, με πολύ βαριά όμως κομμάτια, το οποίο ξεκίνησα χωρίζοντας πρώτα τα κόκκαλα σε δεξιά και αριστερή πλευρά. Αν και έλειπαν πολλά, αποφασίσαμε να μην τα αντικαταστήσουμε με κάποιο τρόπο αλλά να αφήσουμε τα κενά, εκτός από τα μπροστινά δόντια που φτιάξαμε όσα έλειπαν».
Ο σκελετός της αρκούδας τοποθετήθηκε σε μια στάση δυναμική, με κίνηση σαν να περπατάει και το κεφάλι στραμμένο λίγο δεξιά.
«Είχα βάλει τρεις στόχους, πρώτον αυτό που θα φτιάξω να είναι όμορφο, δεύτερο να είναι σωστό ανατομικά και τρίτο να είναι γερό, κυρίως όσον αφορά την ισορροπία του» ξεκαθαρίζει η δρ Ζωολογίας.