Σε δημοπράτηση του έργου της επέκτασης και του εκσυγχρονισμού του Αρχαιολογικού Μουσείου Χίου προχωρά το υπουργείο Πολιτισμού. Η επέκταση του κτιρίου, εμβαδού 2.000 τ.μ., αναπτύσσεται σε έκταση 8,5 στρεμμάτων που παραχώρησε στο ΥΠΠΟ ο Δήμος της Χίου.
Το υφιστάμενο κτίριο -εμβαδού 2.500 τ.μ.- σχεδόν διπλασιάζεται και αποκτά νέους χώρους, που εκσυγχρονίζουν τη λειτουργία του και αναβαθμίζουν την παροχή των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες. Το έργο έχει προϋπολογισμό 17.000.000 ευρώ από τις πιστώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Η αναβάθμιση των μουσειακών υποδομών της χώρας αποτελεί τα τελευταία χρόνια προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού. Αναπτύσσουμε ένα ευρύ πρόγραμμα παρεμβάσεων και έργων, ώστε τα δημόσια μουσεία μας να εναρμονιστούν με τα σύγχρονα διεθνή μουσειακά πρότυπα. Μετά από σχεδόν εξήντα χρόνια λειτουργίας, το ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας, και βραβευμένο με το πρώτο βραβείο αρχιτεκτονικού διαγωνισμού κτηριακό συγκρότημα του Αρχαιολογικού Μουσείου Χίου –έργο της Σουζάνας και του Δημήτρη Αντωνακάκη- αναβαθμίζεται δομικά, λειτουργικά και αισθητικά. Γίνεται προσβάσιμο σε ΑμεΑ και αναβαθμίζεται ενεργειακά. Με την προβλεπόμενη επέκταση, την οποία, επίσης, μελέτησε ο Δημήτρης Αντωνακάκης και η ομάδα του, το κτήριο διπλασιάζει τους εκθεσιακούς και αποθηκευτικούς του χώρους. Οι εγκαταστάσεις του εκσυγχρονίζονται με βάση τους ισχύοντες κανονισμούς λειτουργίας, ασφάλειας και προσβασιμότητας, ενώ οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες αναβαθμίζονται και ακολουθούν διεθνή πρότυπα. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον Δήμο Χίου και τον Δήμαρχο Σταμάτη Κάρματζη για την παραχώρηση της όμορης έκτασης, καθώς και τον Δημήτρη Ανδριόπουλο για τη δωρεά της εκπόνησης των αναγκαίων μελετών».
Το έργο αφορά στην αποκατάσταση του υπάρχοντος κτηριακού συγκροτήματος του Μουσείου στην αρχική του μορφή -καθώς έχει δεχθεί μεταγενέστερες επεμβάσεις- και στην ενίσχυση του φέροντος οργανισμού του, στην επέκτασή του με την ανέγερση νέου κτηρίου, σε συνδυασμό με τις αναγκαίες παρεμβάσεις για την προσβασιμότητα των ΑμεΑ, αλλά και στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτηριακού συγκροτήματος.
Η επέκταση του Μουσείου χωροθετείται στη δυτική πλευρά του οικοπέδου. Ο εκσυγχρονισμός των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων για την ενεργειακή αναβάθμιση του Μουσείου περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες εγκαταστάσεις που θα το μετατρέψουν σε σύγχρονο κτήριο εφάμιλλο των νέων σύγχρονων Μουσείων με τη μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας και φιλικότητα προς το περιβάλλον.
Το υπάρχον κτηριακό συγκρότημα αποτελείται από επτά στατικώς ανεξάρτητα κτήρια που αναπτύσσονται σε τρεις στάθμες. Η επέκταση του Αρχαιολογικού Μουσείου Χίου ακολουθεί τις βασικές αρχές αρχιτεκτονικού σχεδιασμού του υπάρχοντος συγκροτήματος. Σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα, ο χώρος της υποδοχής (εκδοτήρια εισιτηρίων, βεστιάριο, χώρος παράλληλων εκδηλώσεων, βοηθητικοί χώροι), οι αποθηκευτικοί χώροι, το πωλητήριο, οι χώροι των εκθέσεων και τα εργαστήρια συντήρησης, διπλασιάζονται.
Προβλέπεται, επίσης, η προσθήκη νέων εκθεσιακών χώρων, αίθουσας πολλαπλών χρήσεων, ανεξάρτητης από τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου, καθώς και χώρου μηχανολογικών εγκαταστάσεων απαραίτητου για την ενεργειακή αναβάθμιση του υπάρχοντος κτηρίου και την κάλυψη των αναγκών των χώρων επέκτασής του. Ως προς την εξασφάλιση της προσβασιμότητας του Μουσείου σε ΑμεΑ, προβλέπεται η δημιουργία υπόγειας σήραγγας εξωτερικά, η οποία μέσω ανελκυστήρα θα οδηγεί στον χώρο του εκδοτηρίου εισιτηρίων. Η κίνηση μεταξύ των χώρων εσωτερικά εξασφαλίζεται είτε με κεκλιμένες διαδρομές είτε με ανελκυστήρες, ώστε όλοι οι χώροι του Μουσείου να είναι καθολικά προσβάσιμοι.
Το κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Χίου, έργο των αρχιτεκτόνων Σουζάνας Αντωνακάκη, Δημήτρη Αντωνακάκη και Ελένης Δεσύλλα, προέκυψε μετά από τη διάκριση της μελέτης τους με το Α’ Βραβείο στον Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό το 1965.
Κύρια χαρακτηριστικά του Μουσείου την εποχή της κατασκευής του ήταν η προσαρμογή στα δεδομένα του εδάφους και του περιβάλλοντος, η δυνατότητα ανεξάρτητων εισόδων στο Μουσείο, στις περιοδικές εκθέσεις και στα εργαστήρια μέσα από ελεγχόμενους υπαίθριους χώρους – εσωτερικές αυλές, η συσχέτιση κλειστών και ανοικτών χώρων στις αίθουσες εκθέσεων του Μουσείου.
Στο πλαίσιο του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού υπήρχε η πρόβλεψη για τη δυνατότητα χωροθέτησης της μελλοντικής επέκτασης του Μουσείου, όπου προδιαγράφονταν η θέση, η μορφή και η σχέση αυτής με το κτήριο που κατασκευάστηκε.
Το Μουσείο βρίσκεται εντός του αναοριοθετημένου κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της πόλης της Χίου. Τα Μεζάρια, η περιοχή όπου έχει ανεγερθεί το κτήριο καταλαμβάνονταν από παλαιά μουσουλμανικά νεκροταφεία. Στο βόρειο τμήμα του δυτικού αύλειου χώρου του Μουσείου, όπου προβλέπεται η κατασκευή των προσθηκών, διενεργήθηκε στο παρελθόν ανασκαφική έρευνα σε βάθος 4,5 μ. κατά την οποία αποκαλύφθηκε τμήμα της νεκρόπολης των ελληνιστικών χρόνων.