Ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων μιλάει για τις δύο θητείες του, τον διάδοχό του, τον διάδοχο του διαδόχου του και τις δύσκολες αποφάσεις για μια πόλη που αλλάζει
Το στίγμα από τις δύο θητείες του Γιώργου Καμίνη στον Δήμο Αθηναίων είναι ανάμεικτο. Αλλοι ξεχωρίζουν τη δράση του υπέρ των φτωχών, των μεταναστών και των αστέγων, την αποφασιστική του στάση απέναντι στη Χρυσή Αυγή, τις παρεμβάσεις του στο εμπορικό τρίγωνο του κέντρου, το ότι μάζεψε τα χρέη στον Δήμο, στον 9,84, στην Τεχνόπολη. Αλλοι μένουν στο αιώνιο ζήτημα της καθαριότητας: ο Καμίνης απέτυχε επειδή η Αθήνα ήταν βρώμικη.
Αλήθεια, τι εννοούσε ο Μπακογιάννης όταν είπε ότι παρέδωσε την Αθήνα «παρασάγγας» καλύτερη απ’ ό,τι την είχε παραλάβει; «Κοίτα, η Αθήνα εκτός από την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων δεν υπήρξε ποτέ μια καθαρή πόλη. Είναι πάντως γεγονός ότι στο τέλος της δεύτερης θητείας μου η κατάσταση επιδεινώθηκε. Αλλά υπήρχε λόγος γι’ αυτό. Είχα περάσει μετά κόπων και βασάνων από το δημοτικό συμβούλιο μια απόφαση που πρόβλεπε ότι θα αναλάμβανε την επισκευή των απορριμματοφόρων του δήμου μια ιδιωτική εταιρεία. Εμαθα καθυστερημένα ότι οι υπηρεσίες του Δήμου εσκεμμένα δεν είχαν προχωρήσει τη σύμβαση. Η Αθήνα έμεινε έτσι για καιρό με ελάχιστα απορριμματοφόρα. Πάθαιναν βλάβες και δεν γινόταν να επισκευαστούν».
Ο Καμίνης δεν κρύβει την απορία του για το ότι ο διάδοχός του δεν αναγνώρισε ποτέ έστω και κάτι από αυτά που του άφησε, από τα 90 εκατομμύρια ευρώ πλεόνασμα και τον καινούργιο εξοπλισμό της καθαριότητας αξίας 30 εκατομμυρίων, μέχρι όλη την προεργασία για τον Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, το καινούργιο αμφιθέατρο του 9,84 και άλλα πολλά. «Δεν κατάλαβα ποτέ τη μικροψυχία στην πολιτική. Δεν ήταν πάντως κακός δήμαρχος ο Μπακογιάννης, έκανε κάποια πράγματα. Είχε βέβαια μαζί του την ανεπιφύλακτη στήριξη σύσσωμης της κυβέρνησης και των μέσων.» Και γιατί έχασε; «Για τρεις λόγους. Για τον Μεγάλο Περίπατο. Για το ύφος του, που έβγαζε μια αλαζονεία. Και επειδή είχε την ατυχία να βγει από τον πρώτο γύρο ο Χαρδαλιάς. Πολλοί από τους ψηφοφόρους του, έτσι, δεν πήγαν στον δεύτερο γύρο. Αλλά είχε απέναντί του και έναν ικανό αντίπαλο, τον Χάρη Δούκα».
Τι θα κάνει ο νέος δήμαρχος; Θα κερδίσει το στοίχημα με τα 25.000 δένδρα και τα 15 λεπτά, το να έχει δηλαδή ο πολίτης βασικές υπηρεσίες σε απόσταση 15 λεπτών με τα πόδια ή το ποδήλατο από το σπίτι του; ‘Η θα αποτύχει κι αυτός λόγω των σκουπιδιών; «Στην καθαριότητα μπορεί να τα καταφέρει. Αν το βάλει κάτω και το παλέψει μ’ έναν καλό αντιδήμαρχο, και καταφέρει να έρθει σε συνεννόηση με τους συνδικαλιστές, που εγώ τους είχα απέναντι, θα πάει καλά. Οσο για τα 15 λεπτά, αν ο Δήμος δεν γίνει κύριος στην πόλη του, δεν πάρει από το κράτος δηλαδή όλες τις αρμοδιότητες σε θέματα μετακίνησης, δεν έχει όλους τους δρόμους δικούς του, τις δημόσιες συγκοινωνίες, δεν θα γίνει τίποτα». Προς το παρόν, πάντως, δείχνει να γίνεται το αντίθετο, η κυβέρνηση τού παίρνει αρμοδιότητες αντί να του δίνει. «Πράγματι, του πήρε την Ανάπλαση Α.Ε. μόλις έχασε ο υποψήφιός της, απείλησε να του πάρει τον 9,84 και να δούμε τι θα γίνει με το διαμάντι του στέμματος, το γήπεδο του Παναθηναϊκού. Για να μπορέσει να κάνει κάτι ο Δούκας, πρέπει να συνασπιστεί με τους άλλους δημάρχους και να ζητήσουν μια κανονική τοπική αυτοδιοίκηση, όπως γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη».
Η πόλη αλλάζει. Τα Ηνωμένα Εθνη προβλέπουν ότι το 2050 θα ζει στις πόλεις το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού κι αυτό δημιουργεί προβλήματα σε σχέση με τον εξευγενισμό (το λεγόμενο gentrification), τα νοίκια, τον μαζικό τουρισμό, την υπερανάπτυξη, τον διαχωρισμό των πλουσίων από τους φτωχούς. Μπορούμε να σώσουμε τις πόλεις, δήμαρχε; «Το βασικό στις πόλεις είναι οι μεικτές χρήσεις, να μην έχεις μονοθεματικές γειτονιές, μία για διασκέδαση, άλλη για γραφεία που το βράδυ ερημώνει κ.λπ. Κι αυτό ένας δήμος πρέπει να το προωθεί. Η γειτονιά είναι ένας θεσμός κοινωνικής συνοχής. Τα «15 λεπτά» δεν είναι μόνο κίνηση και μεταφορά, είναι και η γενικότερη επικοινωνία και συνύπαρξη μεταξύ των ανθρώπων. Να μάθουν οι Αθηναίοι το ποδήλατο. Πώς θα το μάθουν όμως αν δεν έχουν φιλικούς δρόμους, και ποδηλατόδρομους, κι αν δεν αλλάξει η κουλτούρα των οδηγών; Η Αθήνα είναι μια πόλη μη φιλική στο ποδήλατο. Το ΙΧ είναι πανταχού παρόν. Ο Μάνος είχε νομοθετήσει σε κάθε κατοικία να υπάρχει ιδιωτικός χώρος στάθμευσης. Αλλά όταν έφυγε από υπουργός, ασκήθηκε πίεση από τους εργολάβους και το μέτρο καταργήθηκε».
Ανάπτυξη σε ύψος
«Η πόλη δεν μπορεί να αναπτύσσεται μόνο σε έκταση», λέει ο Καμίνης. «Πρέπει πια να αναπτυχθεί και σε ύψος, απαλλοτριώνοντας ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Το έχει ανάγκη και για σκιά, ιδίως λόγω της κλιματικής κρίσης. Θα έλεγα ότι η Αθήνα χρειάζεται ένα είδος δημιουργικής καταστροφής. Κι εδώ πάμε στο ζήτημα της αντιπαροχής και το πώς δημιουργήθηκε αυτή η πόλη».
Ακουσα ότι ο πρώην δήμαρχος γράφει βιβλίο και τον ρωτώ το θέμα. «Για τις δύο μου θητείες, έχω και διάφορα ανέκδοτα». Πες ένα. «Στην προεκλογική εκστρατεία του 2010, που δεν με ήξερε η μάνα μου, μας πιάνει το κόκκινο σε ένα ταξί στα Εξάρχεια και βλέπω έναν τύπο να μπαίνει σε μια πολυκατοικία. «Ο Παπαγιώργης δεν είσαι;» του φωνάζω. Δεν τον ήξερα παρά μόνο από τις φωτογραφίες στα βιβλία του, αλλά τον λάτρευα ως συγγραφέα. «Ναι», μου κάνει, «εσύ ποιος είσαι;» «Γιώργος Καμίνης, υποψήφιος δήμαρχος». Δεν με ήξερε ούτε εκείνος φυσικά. Αλλά το βράδυ της νίκης μου ήρθε στην Κλαυθμώνος, στους πανηγυρισμούς. Κι ας μην είχε καμιά σχέση με την πολιτική. Σπουδαίος ο Παπαγιώργης. Τα καλύτερα ελληνικά που έχω διαβάσει σε δοκίμιο».
Στην πολιτική θα επιστρέψεις; «Τρελός θα είσαι. Στον Δήμο είχε ενδιαφέρον, μπορούσες να κάνεις πράγματα. Λέγαμε με τον Μπουτάρη πως ήμασταν τυχεροί, γιατί αναλάβαμε όταν τα πολιτικά κόμματα ήταν στα κάτω τους, αλλιώς κάποια κομματόσκυλα θα είχαν προσπαθήσει να μας πνίξουν. Ημασταν πολιτικά ορφανοί. Η ατυχία μου ήταν ότι στην πρώτη μου θητεία γνώρισα οκτώ υπουργούς Εσωτερικών. Πού να βρεις σταθερό συνομιλητή; Και στη δεύτερη είχα απέναντί μου τον ΣΥΡΙΖΑ. Η μόνη που με στήριξε ουσιαστικά ήταν η Διαμαντοπούλου. Ο Παπαδήμος στη συνέχεια είχε την πρόθεση, αλλά δεν πρόλαβε. Κατά τα λοιπά, είτε αδιαφορία είτε εχθρότητα. Μετά, ως βουλευτής, έπρεπε διαρκώς να υπακούω στη γραμμή. Κι αυτοί οι ατέλειωτοι καφέδες για εκτιμήσεις, τα κουτσομπολιά και λοιπά… Να μου λείπει».
Αλήθεια, μετάνιωσε ποτέ που δέχθηκε την πρόταση της Φώφης Γεννηματά να είναι επικεφαλής του συνδυασμού Επικρατείας αντί για τον Βενιζέλο, όπως όλοι περίμεναν. «Οχι βέβαια. Γιατί να μετανιώσω; Δεν το ζήτησα εγώ. Εγινα βουλευτής κι έκανα όπως πάντα τη δουλειά μου».
Ποιά είναι η γνώμη του Καμίνη για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. «Δεν θα έπρεπε ποτέ να υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί μπορούμε να έχουμε πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, αλλά όχι τριτοβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση. Καλώς μπήκε όμως το «μη κερδοσκοπικά», γιατί όπου και να κοιτάξεις, από την Κύπρο μέχρι την Αμερική, βλέπεις ότι η ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση περνάει κρίση, σε όλα τα επίπεδα. Σε μεγάλα πανεπιστήμια όπως το Γέιλ, το 70% των φοιτητών παίρνει Α. Αυτό δεν είναι λογικό, κάτι συμβαίνει».
Η γύμνια του ΣΥΡΙΖΑ
Πώς βλέπει τον Κασσελάκη ο Γιώργος Καμίνης; «Μόνο στην Ελλάδα και στον ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο. Γιατί δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα κόμμα χωρίς ρίζες στην κοινωνία, ένα κόμμα όπου υπήρχε μια ισχυρή σχέση ανάμεσα στον Τσίπρα και μια μερίδα του εκλογικού σώματος. Από τη στιγμή όμως που η σχέση αυτή αποδυναμώθηκε, φάνηκε η γύμνια του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα επίπεδο στελεχιακό, σε όλους τους μαζικούς χώρους, στην αυτοδιοίκηση, παντού. Κι αφού έκαναν το λάθος να καταφύγουν στη βάση, βρέθηκε ένας τυχαίος που ήρθε από την Αμερική, πρώην οπαδός του Μητσοτάκη, και τους πήρε το κόμμα. Αυτό δεν έχει συμβεί σε άλλη χώρα του κόσμου. Δεν νομίζω όμως πως ο Κασσελάκης θα χαθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Μπορεί να κάνει γκελ σε ένα τμήμα του εκλογικού σώματος, ειδικά στους νέους».
Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ