Σύμφωνα με τη νομοθεσία αλλά και το ίδιο το Σύνταγμα, ο αιγιαλός και η παραλία είναι δημόσιο αγαθό που πρέπει να μπορείς να απολαμβάνεις δωρεάν. Ο κάθε πολίτης πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση.
Ο Νόμος 2971/2001 “περί αιγιαλού και παραλίας” κάνει ξεκάθαρο ότι ο αιγιαλός και η παραλία είναι κοινόχρηστα πράγματα και ανήκουν στη δημόσια κτήση. Προορίζονται για την άμεση εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, είναι δυνατή η παραχώρηση χρήσης, χωρίς όμως, να αναιρείται η κοινή χρήση.
Επίσης, όπως αναφέρει το e-nomothesia.gr, δεν επιτρέπεται αποκλειστική χρήση.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας
Κάθε χρόνο, το υπουργείο Οικονομικών εκδίδει μια απόφαση με την οποία παραχωρεί το δικαίωμα απλής χρήσης τους στους δήμους, που με τη σειρά τους μπορεί να το παραχωρήσουν σε ιδιώτες ή δημοτικές επιχειρήσεις.
Η παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού, γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών και την λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου.
Η παραχώρηση της εκμετάλλευσης χώρου μπροστά από μια τουριστική επιχείρηση (λ.χ. ένα ξενοδοχείο) μπορεί να γίνεται απευθείας, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις μέσω δημοπρασίας από τον δήμο.
Περιορισμοί-υποχρεώσεις-απαγορεύσεις
Οι επιχειρηματίες που τους έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, για την άσκηση των δραστηριοτήτων τους υπόκεινται στους παρακάτω περιορισμούς-υποχρεώσεις-απαγορεύσεις:
(α) Απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση, που αλλοιώνει τη φυσική μορφολογία και τα βιοτικά στοιχεία των χώρων αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού, καθώς και τον κοινόχρηστο χαρακτήρα αυτών.
(β) H παραχώρηση της απλής χρήσης είναι δυνατή, για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ξαπλωστρών, ομπρελών, λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, καθώς και τραπεζοκαθισμάτων, εφόσον εξασφαλίζεται η ελεύθερη διέλευση του κοινού, με τους όρους, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία, που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 13 και 15 του ν. 2971/2001.
(γ) Η ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και των θαλάσσιων μέσων αναψυχής σύμφωνα με τις παραγράφους 4 και 5 του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως ισχύει, μπορεί να καλύπτει μέχρι το εξήντα τοις εκατό (60%) του παραχωρούμενου χώρου, με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον πέντε (5) μέτρων.
Το εμβαδόν κάθε παραχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) τετραγωνικά μέτρα. Ο περιορισμός του εμβαδού κάθε παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης ή παρόχθιας ζώνης, σε πεντακόσια (500) τετραγωνικά μέτρα, που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο δεν ισχύει για τις παραχωρήσεις σε όμορα του κοινοχρήστου χώρου ξενοδοχεία, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping) και σύνθετα τουριστικά καταλύματα των υποπερ. αα’, ββ’ και δδ’ της περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α’ 155), που λειτουργούν νόμιμα.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να παραμένει ελεύθερη έκταση αιγιαλού σε ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) του συνολικού εμβαδού του, ανάλογα με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του αιγιαλού, μη υπολογιζόμενου του χώρου που είναι δυσπρόσιτος και μη αξιοποιήσιμος και με τους περιορισμούς, ως προς το ποσοστό κάλυψης του αιγιαλού, που ορίζονται στην απόφαση παραχώρησης.
(δ) Για χώρους αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού, που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, η κάλυψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του παραχωρούμενου χώρου και εφόσον δεν επηρεάζονται οι στόχοι διατήρησης για το προστατευτέο αντικείμενο. Η παραβίαση των ανωτέρω όρων επιφέρει την ανάκληση της παραχώρησης.
(ε) Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων του πρώτου εδαφίου της παρούσας, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εκατέρωθεν των ορίων της.
(στ) Δεν παραχωρείται η χρήση του αιγιαλού, για ομπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσματα και τροχήλατες καντίνες, όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των πέντε (5) μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των εκατό πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας επιχείρησης, από τις προβλεπόμενες στην παράγραφο 4 του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει, και μέχρι τη λήξη τους.
(ζ) Οι περιορισμοί των παρ. (γ) και (στ) της παρούσας ισχύουν και για τις παραχωρήσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 13 του ν.2971/2001, όπως ισχύει.
«(η) Απαγορεύεται η διακριτική μεταχείριση για λόγους φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων από τους υπερού, στους οποίους έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα της απλής χρήσης του αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού (ν. 4443/2016).»
(θ) Οφείλουν να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό των κοινοχρήστων χώρων, την αισθητική του χώρου της ακτής και του περιβάλλοντος χώρου, καθώς επίσης να μεριμνούν για τη λήψη μέτρων για την ασφάλεια των λουομένων και των διερχομένων στον παραχωρούμενο χώρο.
(ι) Οφείλουν να τηρούν όλες τις τεχνικές προδιαγραφές και τα αναφερόμενα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 «ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ-ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΣ».
(ια) Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παρ. 5 (γ) και 5 (δ) του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, όπως ισχύει, ο υπερού δεν επιτρέπεται να μεταβιβάσει ολικά ή μερικά το δικαίωμα του σε άλλον ή να συνάψει οποιαδήποτε σχέση γι’ αυτό με ή χωρίς αντάλλαγμα, που να αφορά την έκταση που του παραχωρήθηκε.
(ιβ) Μετά το τέλος της χρήσης (λήξη της συμβατικής σχέσης) οι κοινόχρηστοι χώροι θα πρέπει να επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση, αφαιρουμένων όλων των ειδών που έχουν τοποθετηθεί κατά τη χρήση.
(ιγ) Σύμβαση παραχώρησης, που ο υπερού συνάπτει με το Δήμο, χωρίς να φέρει την προσυπογραφή της οικείας Κτηματικής Υπηρεσίας, όπως περιγράφεται στο άρθρο 13 της παρούσας, είναι άκυρη και ο υπερού δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει το κοινόχρηστο χώρο.
Τεχνικές Προδιαγραφές Κατασκευών – Διαμορφώσεων για την απλή χρήση εντός Αιγιαλού – παραλίας – Περιορισμοί – Συστάσεις
Κάθε αίτημα παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών (ΑΡΘΡΟ 13 ΤΟΥ Ν. 2971/2001), συνοδεύεται υποχρεωτικά με απόσπασμα ορθοφωτοχάρτη από την εφαρμογή που διατίθεται ελεύθερα στο κοινό Ελεύθερη θέαση Ορθοφωτοχαρτών της ΕΚΧΑΑ.Ε. (www.ktimatoloaio.gr) . Στο απόσπασμα αυτό σποτυπώνεται υπό μορφή πολυγώνου ο απούμενος προς παραχώρηση χώρος, αναγράφεται το εμβαδόν αυτού και οι συντεταγμένες των κορυφών του πολυγώνου αυτού.
Επιτρεπόμενες χρήσεις
Η παραχώρηση γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουσμένους ή την αναψυχή του κοινού (όπως εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ανακλίντρων (ξαπλωστρών), ομπρελών, τραπεζοκαθισμάτων, λειτουργία τροχήλατου αυτοκινούμενου ή μη αναψυκτηρίου )
– Απαγορεύεται οποιαδήποτε κατασκευή, που συνδέεται μόνιμα με το έδαφος (π.χ. πάκτωση με σκυρόδεμα, τσιμεντοστρώσεις, επιχωματώσεις, κλπ.)
– Απαγορεύεται η χρήση για ελεύθερη κατασκήνωση ή για λειτουργία κάμπινγκ (Ν.2160/93).
– Απαγορεύεται η τοποθέτηση σκηνών και η στάθμευση τροχόσπιτων, αυτοκινούμενων, αυτοκινήτων κλπ.
Σε κάθε περίπτωση παραχώρησης απλής χρήσης του κοινόχρηστου χώρου αιγιαλού-παραλίας εφαρμόζονται οι ελάχιστες δυνατές διαμορφώσεις ώστε να διατηρείται η μορφολογία των ακτών και η ακεραιότητα της ακτογραμμής. Δεν επιτρέπονται επιχωματώσεις ή άλλες διαμορφώσεις με τη χρήση μηχανημάτων πέραν του κοσκινίσματος με στόχο τον καθορισμό της άμμου.
Προσβασιμότητα
Με την επιφύλαξη της υποχρεωτικής τοποθέτησης διαδρόμου πρόσβασης προς την ακτογραμμή, για την εξυπηρέτηση των ΑμεΑ. στους παραχωρούμενους χώρους σε ακτές, επιτρέπεται η τοποθέτηση διαδρόμων πρόσβασης τοποθετημένων τόσο παράλληλα όσο και κάθετα στην ακτή, πλάτους μέχρι 1 μ., στο επίπεδο της άμμου ή ελάχιστα εκατοστά πάνω από αυτή (για λόγους οριζοντίωσης της επιφάνειας βάδισης).
Για μήκος παραχωρούμενης επιφάνειας μέχρι 30 μ. επιτρέπεται η τοποθέτηση δύο (2) διαδρόμων πρόσβασης στο θαλάσσιο μέτωπο (εγκάρσιες διαβάσεις) ανά παραχωρούμενη επιφάνεια αιγιαλού-παραλίας, ενώ για μήκος παραχωρούμενης επιφάνειας που υπερβαίνει τα 30μ. επιτρέπεται η τοποθέτηση περισσότερων διαδρόμων με αναλογία ενός διαδρόμου ανά 20 επί πλέον μέτρα μήκους παραχωρούμενης έκτασης.
Για την κυκλοφορία παράλληλο με την ακτή επιτρέπεται επίσης η τοποθέτηση ενός (1) διαδρόμου παράλληλο με την ακτή ανά δύο σειρές ομπρελών, που θα συνδέεται εγκάρσια με τους κάθετους προς την ακτή διαδρόμους.
Φύτευση
Η προστασία, φροντίδα και συντήρηση του υφισταμένου πρασίνου αποτελεί από κοινού υποχρέωση του αρμόδιου Δήμου και του επιχειρηματία που έχει την εκμετάλλευση του χώρου.
Αρχές – Προδιαγραφές χρήσης υλικών
Στις κατασκευές-διαμορφώσεις εντός του παραχωρηθέντος χώρου για τοποθέτηση ομπρελών, ανακλίντρων (ξαπλωστρών) και τραπεζοκαθισμάτων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά το δυνατόν φυσικά υλικά φιλικά και εναρμονισμένα με το περιβάλλον χωρίς εξεζητημένους χρωματισμούς. Τέτοια υλικά είναι αυτά που συνήθως εμπεριέχουν καθόλου ή ελάχιστη επεξεργασία και η χρήση τους δεν συνεισφέρει στην κατασπατάληση ορυκτών πόρων.
Παραδείγματα υλικών ανάλογα με το αντικείμενο δίνονται στη συνέχεια:
1. Ομπρέλες : Ξύλινος ιστός από εμποτισμένο ξύλο, σκελετός από εμποτισμένο ξύλο εναλλακτικά από ανοξείδωτο ή γαλβανισμένο χάλυβα ή αλουμίνιο. Επικάλυψη από ύφασμα, ξύλο, Rattan, πλεκτά φύκια, ξερά φύλλα, χόρτα, ψάθα, πλεγμένο καλάμι.
2. Ξαπλώστρες : Οι ξαπλώστρες μπορεί να είναι σταθερές ή ανακλινόμενες, ξύλινες, μεταλλικές (αλουμινίου) ή πλαστικές, σταθερές ή τροχήλατες. Επενδύονται με ύφασμα και μπορεί να διαθέτουν – υφασμάτινα μαξιλάρια,
3. Τραπεζάκια : Τα τραπεζάκια ορθογώνια ή κυκλικά δύνανται να συμπληρώνουν μόνο τη συνηθισμένη διάταξη-σετ (ξαπλώστρα+τραπεζάκι-ομπρέλα+ξαπλώστρα). Μπορεί να είναι ξύλινα, μεταλλικά (γαλβανισμένου χάλυβα ή αλουμινίου) ή πλαστικά.
4. Διάδρομοι πρόσβασης Για την κατασκευή τους προτιμάται η χρήση υδατοπερατών και θερμοαπωθητικών ψυχρών υλικών με αντιολισθηρή επιφάνεια. Κατάλληλα υλικά είναι το εμποτισμένο ξύλο στερεωμένο πάνω σε ξύλινα δοκάρια. Τα ξύλινα στοιχεία τοποθετούνται ελεύθερα ή ενώνονται μεταξύ τους με ειδικούς μεταλλικούς συνδέσμους από ανοξείδωτο ή γαλβανισμένο χάλυβα. Αποκλείεται η χρήση σκυροδέματος, ασφάλτου, κοινών πλακιδίων δαπέδου, ενώ επιτρέπεται (υπό προϋποθέσεις) η τοποθέτηση τοπικής πέτρας πάνω σε άμμο χωρίς τη χρήση συνδετικού υλικού.
– Χειρολισθήρες – κουπαστές: (όπου απαιτείται, για εξυπηρέτηση ΑμεΑ).
Από ξύλο εμποτισμένης ξυλείας κατεργασμένο ή ακατέργαστο ή ανοξείδωτο χάλυβα 316, υλικό που ενδείκνυται για χρήση κοντά στη θάλασσα. Από το ίδιο υλικό κατασκευάζονται και οι μεταλλικοί σκελετοί των λυόμενων κατασκευών για την είσοδο και έξοδο από το νερό των ΑμεΑ. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί γαλβανισμένος χάλυβας με δύο στρώσεις και τελική οιρώση από πολύεστερική βαφή που απαιτεί όμως και τακτική συντήρηση.
Αρθρωτό (κουμπωτό) ξύλινο δάπεδο : (όπου προβλέπεται και όπου επιτρέπεται). Συνίσταται από επί μέρους τεμάχια μεγίστης επιφάνειας ενός (1) τ.μ.. από ξύλο εμποτισμένης ξυλείας κατεργασμένα ή ακατέργαστο πάνω σε ξύλινα δοκάρια χωρίς μόνιμη στήριξη, που ενδείκνυνται για χρήση κοντά στη θάλασσα και με μέγιστο ύψος δέκα (10) εκατοστών. Τα τεμάχια αυτά κουμπώνουν μεταξύ τους ή μπορούν να συνδέονται μεταξύ τους μέσω ειδικών μεταλλικών συνδέσμων από ανοξείδωτη γαλβανισμένο χάλυβα.
Φωτισμός – Ηχητικές εγκαταστάσεις
Επιτρέπεται μόνον χαμηλός και περιορισμένος φωτισμός στο απολύτως αναγκαίο για λόγους αοφαλείας και καθοδήγησης, ώστε να μην αλλοιώνεται η σχέση με τη φύση. Τοποθετούνται φωτιστικά σώματα που παρέχουν διάχυτο φωτισμό και έχουν τέτοια διαμόρφωση ώστε να εμποδίζεται ο σχηματισμός φωτεινής δέσμης που θα μπορούσε να αποπροσανατολίσει ζώα, να ενοχλήσει επισκέπτες και περίοικους καθώς και πλωτά μέσα. Σε περίπτωση που ο φωτισμός εξασφαλίζεται από φωτιστικό σώματα σε ιστούς αυτοί τοποθετούνται εκτός των ορίων των διαμορφωμένων διαδρόμων κυκλοφορίας. Οι καλωδιώσεις φθάνουν στο (φωτιστικά σημεία συνήθως υποδαπέδια (προστατευμένα εντός μεταλλικών στεγανών σωληνώσεων-καναλιών] είτε κατ’ εξαίρεση εναέριο πάντα με ασφαλή, καλαίσθητο και συντεταγμένο τρόπο. Συνιστάται η ηλεκτροδότησα με χαμηλή τάση 48 V (ΙΡ65]για λόγους ασφαλείας.
Απαγορεύεται η τοποθέτηση ηχητικών συστημάτων στο δημόσιο χώρο. Η παραγόμενη στάθμη θορύβου από μουσική ή σχετικές χρήσεις της κύριας επιχείρησης οφείλει να μην ξεπερνάει το 50 ντεσιμπέλ σε οποιοδήπατε σημείο της παραχωρούμενης επιφάνειας.
Περιορισμοί κατάληψης παραχωρηθείσας ζώνης αιγιαλού – παραλίας
Στους κοινόχρηστους χώρους αιγιαλού και παραλίας, που παραχωρούνται για να τοποθετηθούν ομπρέλες και ανάκλιντρα (ξαπλώστρες), ως «σετ» νοείται ο συνδυασμός 1 ομπρέλα με τραπεζάκι και 2 ξαπλώστρες τοποθετημένες εκατέρωθεν του ιστού. Για τις ανάγκες των υπολογισμών προβλέπετοι ότι ένα τέτοιο τυπικό σετ καταλαμβάνει κατ’ ελάχιστον επιφάνεια 5,0 τ.μ. (ξαπλώστρα+oμπpέλα-τpαπεζάκι+ξαπλώστpα). Το εμβαδόν που καταλαμβάνουν το συνολικά τοποθετούμενα «σετ» δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το 50% της επιφάνειας που έχει συνολικά παραχωρηθεί.
Μεταξύ της πρώτης σειράς σετ ανακλίντρων-ομπρελών και ακτογραμμής θα πρέπει να παραμένει ακάλυπτος χώρος (ελεύθερη λωρίδα], υποχρεωτικού πλάτους 5μ. ο οπαίος θα διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των λουσμένων παράλληλα με τη θάλασσα.
Κατά τη διάρκεια παραχώρησης τόσο οι ομπρέλες, όσο και τα ανάκλιντρο (ξαπλώστρες) δύνανται να παραμένουν ανοικτά για όλο το εικοσιτετράωρο. Μετά τη λήξη της περιόδου χρήσης τόσα το ανάκλιντρο (ξαπλώστρες), όσο και ομπρέλες και το λοιπά είδη αναψυχής (θαλάσσιο ποδήλατα, κανό κλπ) απομακρύνονται αυτό το χώρο του αιγιαλού, παραλίας κλπ.
Έδραση Κατασκευών στερέωση, πάκτωση
Επιτρεπόμενοι τρόποι σύνδεσης των κινητών κατασκευών επί του αιγιαλού και της παραλίας είναι εκείνοι που δεν αλλοιώνουν τη φυσική μορφολογία τους και δεν ενέχουν χαρακτηριστικά μόνιμης σύνδεσης με το έδαφος. Στο πλαίσιο αυτό, οι ανωτέρω κινητές κατασκευές συνδέονται με το έδαφος με διατάξεις προσωρινής στήριξης ή έδρασης (απλής έμπηξης – πάκτωσης π.χ. τύπου ανεστραμμένου Τ, χωρίς σκυρόδεμα) και εάν πρόκειται για κρηττίδωμα, χωρίς πάκτωση, με έδραση με σύστημα μεταλλικής πλάκας και κοχλία με σκοπό την εξασφάλιση της ασφάλειας των λουσμένων λόγω καιρικών συνθηκών (ανέμων) και με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατέ) η χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια άμεση αποξήλωση, μετακίνηση ή μεταφορά τους.
Μετά το πέρας της περιόδου χρήσης οι διατάξεις έδρασης (βάσεις, εμπτήξεις – πακτώσεις, κ.λπ.) θα πρέπει να αποκαλύπτονται και να αφαιρούνται χωρίς να παραμένουν εγκιβωτισμένες στην άμμο σε αναμονή της επόμενης περιόδου.