Το ανώτατο δικαστήριο προέβη στην ακύρωση του δεκαετούς διαχειριστικού σχεδίου της Περιφέρειας,
“Φρένο” στα σχέδια της Περιφέρειας Αττικής για το Πεδίον του Άρεως βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακυρώνοντας το δεκαετές διαχειριστικό σχέδιο. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο έκρινε ότι το σχέδιο, εφόσον περιλαμβάνει έργα ανάπλασης, θα έπρεπε να είχε υποβληθεί σε κάποιου είδους εκτίμηση των περιβαλλοντικών του επιπτώσεων και να είχε δοθεί σε δημόσια διαβούλευση. Μάλιστα η δικαστική Αρχή άναψε πράσινο φως για κατεδαφίσεις αυθαιρέτων κατασκευών του θεάτρου “Άλσος” με απόφαση που είχε ανακληθεί και εξηγεί ότι για να μπορέσει να λειτουργήσει νόμιμα το θέατρο θα πρέπει να διασφαλίζεται η κοινοχρηστία του πάρκου.
Η υπόθεση έχει τις ρίζες της στο 2007, όταν ανατέθηκαν από τη νομαρχία (τότε υπεύθυνη, ακολούθως η Περιφέρεια Αττικής) εργασίες ανάπλασης στο Πεδίον του Αρεως. Στο πλαίσιο της ανάπλασης επετράπη και η επισκευή του κτιρίου του θεάτρου «Αλσος», χωρίς αλλαγή χρήσης. Όπως αναφέρει η Καθημερινή, κάτοικοι κατέθεσαν προσφυγές εναντίον των εργασιών, που απορρίφθηκαν το 2017 και το 2018. Το κύριο κομμάτι του έργου παρελήφθη το 2014, ενώ κάποιες συμπληρωματικές εργασίες το 2018. Εν τω μεταξύ, από το 2018 ιδιωτική εταιρεία μίσθωσε το θέατρο για 15 χρόνια από την Περιφέρεια. Το κτίριο καταλαμβάνει 1.962 τ.μ. και έχει περιβάλλοντα χώρο 2,8 στρεμμάτων, ενώ το μισθωτήριο περιλαμβάνει και την καφετέρια και το αναψυκτήριο «Γαρδένια». Τον Αύγουστο του 2018 εκδόθηκε άδεια εργασιών μικρής κλίμακας για την ανάπλαση του θερινού θεάτρου, με την οποία επετράπη η τοποθέτηση ελαφράς περίφραξης και η δημιουργία σκηνής, η τοποθέτηση ντεκ για τα καθίσματα κ.ά. Η Διεύθυνση Δασών Αθηνών δεν γνωμοδότησε για τις εργασίες, αναφέροντας ότι γίνονται εντός προδιαγεγραμμένου χώρου, που περιλαμβάνεται στο ρυμοτομικό σχέδιο της Αθήνας, άρα δεν είναι αρμοδιότητάς της. Ετσι το 2019 το θέατρο έκανε γνωστοποίηση λειτουργίας στο υπουργείο Ανάπτυξης. Το ίδιο έτος ολοκληρώθηκε και η διαχειριστική μελέτη για την προστασία και ανάδειξη του Πεδίου του Αρεως 2020-2030 (από την προηγούμενη περιφερειακή αρχή), η οποία συμπληρώθηκε το 2020 (επί της παρούσας περιφερειακής αρχής) και εγκρίθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής την ίδια χρονιά. Η μελέτη έλεγε ότι οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις στο Πεδίον του Αρεως φθάνουν το 5,3% της έκτασης (10.800 τ.μ.), επομένως δεν ξεπερνούν το 20% που επιτρέπει η νομοθεσία και προέβλεπε νέα έργα, που θα ανεβάσουν τις εγκαταστάσεις στο 9,4% (επιπλέον 6.800 τ.μ.).
Εφόσον περιλαμβάνει έργα ανάπλασης, θα έπρεπε να είχε υποβληθεί σε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να είχε δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Ομως το 2019 η Yπηρεσία Δόμησης κατέγραψε, ύστερα από καταγγελίες, αυθαίρετες εργασίες στον χώρο του θεάτρου «Αλσος» (ξύλινο οικίσκο σε τσιμεντένια βάση που κατασκεύασε η εταιρεία που διαχειρίζεται τον χώρο) και περίφραξη με πάνελ γύρω από το θέατρο, την οποία κατασκεύασε η Περιφέρεια. Κατά αυτών εκδόθηκε απόφαση κατεδάφισης, η οποία όμως ανακλήθηκε ένα έτος αργότερα.
Κατά της απόφασης έγκρισης της διαχειριστικής μελέτης, όσο και της ανάκλησης της απόφασης κατεδάφισης, κατέθεσαν προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας 25 πολίτες και η Κίνηση Πολιτών «Επιμένουμε Πεδίον του Αρεως». Πριν από λίγες ημέρες το Ε΄ τμήμα με την απόφαση 1110/2023 έκανε δεκτή την προσφυγή. Τι έκρινε το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο;
– Οπως αναφέρει η απόφαση, «μολονότι το Πεδίον του Αρεως αποτελεί πάρκο με ιδιαίτερη περιβαλλοντική και ιστορική σημασία, ευρισκόμενο εντός ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένης περιοχής, η μελέτη διαχείρισης, προβλέπουσα ειδικές χρήσεις γης σε πολλά τμήματά του, ούτε υποβλήθηκε σε περιβαλλοντικό προέλεγχο για την υποβολή σε στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση ούτε στη συνέχεια υπήχθη σε διαδικασία προκαταρκτικού ελέγχου (screening) ως προβλέπουσα έργο ανάπλασης άλσους, δηλαδή έργου αστικής ανάπτυξης».
– Σημειώνει ότι η τήρηση της διαδικασίας αυτής είναι απαραίτητη, καθώς με τη μελέτη προβλέπεται η λειτουργία ανοικτού υπαίθριου θεάτρου 2.000 θεατών «δηλαδή δραστηριότητα που συνεπάγεται σημαντικές οχλήσεις για τους περιοίκους». Και σημειώνει ότι η δασική υπηρεσία εσφαλμένα υποστήριξε ότι δεν έχει αρμοδιότητα, καθώς σύμφωνα με απόφαση του ΣτΕ του 1981 ο χώρος του θεάτρου είναι μεν χωριστός, αλλά σε αυτόν ισχύει ο κοινόχρηστος χαρακτήρας του Πεδίου του Αρεως.
– Τέλος, το ΣτΕ αναφέρει ότι η λειτουργία του θεάτρου «Αλσος» Πεδίου Αρεως – Οικονομίδη δεν μεταβάλλει τον προορισμό του Πεδίου του Αρεως ως χώρου με δασικό χαρακτήρα. «Προϋπόθεση όμως για τη νόμιμη λειτουργία του αποτελεί η διασφάλιση της κοινοχρησίας με τη διασφάλιση της ελεύθερης προσπέλασης των χρηστών του πάρκου».