Η Μοντάνα παραβιάζει τα δικαιώματα των νέων σε ένα καθαρό περιβάλλον, έκρινε τη Δευτέρα, 14/8, δικαστήριο της πολιτείας, σε μια δίκη-ορόσημο για την κλιματική αλλαγή.
Η δικαστίνα του περιφερειακού δικαστηρίου Κάθι Σίλι δήλωσε ότι ο πολιτειακός νόμος που απαγορεύει στην τοπική κυβέρνηση να λαμβάνει υπόψη της τις επιπτώσεις στο κλίμα, όταν εξετάζει την παροχή άδειας λειτουργίας σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων, είναι αντισυνταγματικός. Η συγκεκριμένη δίκη θα μπορούσε να ενισχύσει παρόμοιες δικαστικές αγωγές, που έχουν κατατεθεί σε ολόκληρη τη χώρα.
«Απαγορεύοντας την ανάλυση των εκπομπών GHG0 (αερίων του θερμοκηπίου) και των αντίστοιχων επιπτώσεων στο κλίμα… ο περιορισμός MEPA (Νόμος Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Μοντάνα) παραβιάζει το δικαίωμα των νεαρών εναγόντων σε ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον και είναι αντισυνταγματικός» έγραψε η Σίλι.
«Οι ενάγοντες έχουν θεμελιώδες συνταγματικό δικαίωμα σε ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον, το οποίο περιλαμβάνει το κλίμα ως μέρος του περιβαλλοντικού συστήματος υποστήριξης της ζωής» πρόσθεσε στην απόφασή της.
Η Τζούλια Όλσον, εκτελεστική διευθύντρια της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Our Children’s Trust, η οποία εκπροσώπησε τους ενάγοντες, χαιρέτισε την απόφαση ως μια «τεράστια νίκη για τη Μοντάνα, τη νεολαία, τη δημοκρατία και το κλίμα μας».
Η διευθύντρια σημείωσε επίσης ότι «σήμερα, για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ, ένα δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η κυβέρνηση παραβίασε τα συνταγματικά δικαιώματα των παιδιών μέσω νόμων και ενεργειών που προωθούν τα ορυκτά καύσιμα, αγνοούν την κλιματική αλλαγή και θέτουν σε δυσανάλογη κίνδυνο τους νέους… Η σημερινή απόφαση στη Μοντάνα αλλάζει τα δεδομένα και σηματοδοτεί ένα σημείο καμπής στις προσπάθειες αυτής της γενιάς να σώσει τον πλανήτη από τις καταστροφικές συνέπειες του ανθρωπογενούς κλιματικού χάους».
Η Έμιλι Φλάουερ, εκπρόσωπος του γενικού εισαγγελέα της Μοντάνα, δήλωσε ότι η πολιτεία θ’ ασκήσει έφεση. «Αυτή η απόφαση είναι παράλογη, αλλά δεν αποτελεί έκπληξη από μια δικαστίνα που άφησε τους δικηγόρους των εναγόντων να οργανώσουν ένα διαφημιστικό κόλπο που χρηματοδοτήθηκε από τους φορολογούμενους για μια εβδομάδα» δήλωσε η Φλάουερ.
«Οι κάτοικοι της Μοντάνα δεν μπορούν να κατηγορηθούν για την κλιματική αλλαγή -ακόμη και οι πραγματογνώμονες των εναγόντων συμφώνησαν ότι η πολιτεία μας δεν έχει καμία επίπτωση στο παγκόσμιο κλίμα» πρόσθεσε.
Στο επίκεντρο της υπόθεσης βρισκόταν μια διάταξη στο φιλικό προς τα ορυκτά καύσιμα Σύνταγμα της Μοντάνα, η οποία αναφέρει: «Η πολιτεία και κάθε άτομο οφείλουν να διατηρούν και να βελτιώνουν ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον στη Μοντάνα για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές».
Οι ενάγοντες δήλωσαν ότι είχαν υποστεί ζημιά από τις «επικίνδυνες επιπτώσεις των ορυκτών καυσίμων και της κλιματικής κρίσης», με τα παιδιά να είναι «απόλυτα ευάλωτα» στις επιδεινούμενες επιπτώσεις της.
Από την άλλη πλευρά, ο βοηθός γενικός εισαγγελέας της Μοντάνα, Μάικλ Ράσελ, υποστήριξε ότι η ενεργειακή πολιτική πρέπει να αποφασίζεται από τους πολίτες μέσω των εκλεγμένων αντιπροσώπων τους. Ο Ράσελ δήλωσε ότι, ενώ η πολιτεία αποδέχεται ότι οι ανθρωπογενείς εκπομπές ευθύνονται για την αύξηση της θερμοκρασίας, οι ειδικοί μάρτυρες δεν ήταν σε θέση να ποσοτικοποιήσουν τον βαθμό στον οποίο ευθύνονται οι νόμοι της Μοντάνα.
Η δίκη ξεκίνησε στις 12 Ιουνίου και ολοκληρώθηκε λίγες ημέρες νωρίτερα από το αναμενόμενο, αφού η Μοντάνα αρνήθηκε να καλέσει στο εδώλιο αρκετούς εμπειρογνώμονες, μεταξύ των οποίων και τη μοναδική επιστήμονα για το κλίμα, την Τζούντιθ Κάρι. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι 16 ενάγοντες, ηλικίας από 5 έως 22 ετών, μίλησαν για τον τρόπο με τον οποίο έχει επηρεαστεί η υγεία τους, η συναισθηματική τους ευημερία, τα οικονομικά της οικογένειάς τους και οι πολιτιστικές τους παραδόσεις.
Η επικεφαλής ενάγουσα Ρίκι Χελντ, 22 ετών, η οικογένεια της οποίας διατηρεί ράντσο στη Μοντάνα, δήλωσε ότι τα μέσα διαβίωσης και η ποιότητα ζωής τους είχαν επηρεαστεί από τις πυρκαγιές, τις ακραίες θερμοκρασίες και την ξηρασία.
«Όταν σκέφτομαι το καλοκαίρι, σκέφτομαι τον καπνό. Ακούγεται σαν δυστοπική ταινία, αλλά είναι η πραγματικότητα» ανέφερε χαρακτηριστικά.