Η πολιτιστική πρωτοβουλία «Μια βραδιά κάτω από την ελιά» διοργανώνει φέτος τον Σεπτέμβριο τη βιωματική τριλογία «Γροικώ, Θωρώ, Ανoιώθω» στο Κτήμα Καμπόνες. Αυτές οι τρεις θεϊκές, πρωτεϊκές λέξεις αποτελούν το κεντρικό θέμα του φετινού φεστιβάλ. Είναι τα ρήματα της νεοελληνικής γλώσσας ακούω, βλέπω, αισθάνομαι, όπως προφέρονται στην τοπική διάλεκτο και συγκεκριμένα στη ντοπιολαλιά της Απειράνθου Νάξου.
Το ρήμα «γροικώ» αναφέρεται στην σημασία των ακουσμάτων, της μουσικής και των ήχων που μας συγκινούν, κινητοποιούν το συναίσθημά μας, επηρεάζουν και διαμορφώνουν τη ψυχική μας διάθεση. Η Νάξος διατηρεί διαχρονικά άρρηκτους δεσμούς με την Κρήτη και ο Γιώργος Ξυλούρης (Ψαρογιώργης) είναι ο καλλιτέχνης που θα τιμήσει και θα εκφράσει αυτούς τους στενούς δεσμούς στις 24 Σεπτεμβρίου.
Το «θωρώ» παραπέμπει στο μουσικό/θεατρικό δρώμενο της εμπνευσμένης σκηνοθέτιδας Αικατερίνης Παπαγεωργίου, η οποία με ένα πρωτότυπο έργο, που παίζεται για πρώτη φορά στις 22 Σεπτεμβρίου, θα τιμήσει τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, πολυβραβευμένο, διεθνούς προβολής και σπουδαίο Νάξιο συγγραφέα.
Τέλος, το «ανoιώθω», που είναι μαζί αίσθηση, συναίσθηση και κατανόηση, συνδέεται με το μουσικό διάλογο από τον βραβευμένο με βραβείο Grammy Christopher King και το μουσικό και συνθέτη Γιάννη Πανταζή. Όσοι βρεθούν σε αυτήν την εκδήλωση, θα συμμετάσχουν σε έναν διάλογο γύρω από την τσαμπούνα και τα άλλα παραδοσιακά μουσικά όργανα της Νάξου, συνειδητοποιώντας τη σπουδαιότητά τους και την ατίμητη συμβολή τους στη θεραπεία της ψυχής του σύγχρονου ανθρώπου.
Στόχος του φεστιβάλ «Γροικώ, Θωρώ, Ανoιώθω», όπως υποδηλώνει και ο τίτλος, είναι να τιμηθούν οι ναξιακές ρίζες και ταυτόχρονα να αναδειχθεί η σπουδαιότητα της λαϊκής γλώσσας, της τοπικής κουλτούρας και της τέχνης ως θεραπείας των συναισθημάτων και της ψυχής.
Φεστιβάλ «Γροικώ, Θωρώ, Ανoιώθω»: Μια βιωματική τριλογία στη Νάξο
«Μια βραδιά κάτω από την ελιά» στο Κτήμα Κάμπονες
Η πρωτοβουλία «Μια βραδιά κάτω από την ελιά» αποτελεί έμπνευση της Μαρίας Πολυκρέτη, επιχειρηματία του τουρισμού. Η δράση διοργανώνεται κάθε χρόνο στους χώρους του μεσαιωνικού Κτήματος Κάμπονες, με διαφορετική θεματική και προσκεκλημένους, ενώ βασικές προτεραιότητες αποτελούν ο σεβασμός στο τοπίο και την παράδοση, με την ελάχιστη δυνατή παρέμβαση και την αποφυγή χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος.
Το μεσαιωνικό κτήμα της οικογένειας Πολυκρέτη με την ονομασία Κάμπονες λειτουργούσε ως μεσαιωνικό ελαιοτριβείο ήδη από το 1570 και έχει ελιές ηλικίας 600 ως 2.500 ετών. Το κτήμα πέρασε στην οικογένεια Πολυκρέτη το 1901 από την οικογένεια Ενετών απογόνων του 5ου Δούκα της Νάξου Μισέλ Σανούδου. Τα τελευταία χρόνια, η οικογένεια της Μαρίας Πολυκρέτη υιοθετεί το μοντέλο «από το χωράφι στο πιάτο», ενώ παράλληλα, χωρίς τη χρήση ηλεκτρισμού, παρέχει μια μοναδική γαστριμαργική εμπειρία στους φιλοξενούμενους.
Αναλυτικό Πρόγραμμα
22 Σεπτεμβρίου | 17:00 | Μουσικό/θεατρικό δρώμενο αφιερωμένο στον Ιάκωβο Καμπανέλλη
«Άκουσε τη φωνή μου κι έλα»
Σύλληψη ιδέας – Συρραφή κειμένων – Σκηνοθεσία: Αικατερίνη Παπαγεωργίου
Μουσική επιμέλεια – Παίζουν (αλφαβητικά): Αλέξανδρος Βάρθης, Γιώργος Πατεράκης, Ελίζα Σκολίδη
Αυτούσια αποσπάσματα από το εμβληματικό αφηγηματικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Μαουτχάουζεν», τα ποιήματα και τα μονόπρακτα θεατρικά του έργα συνθέτουν έναν ύμνο στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Μέσα από το μουσικό/θεατρικό δρώμενο «Άκουσε τη φωνή μου κι έλα» καταθέτονται μνήμες, σκέψεις, όνειρα και σπαράγματα ελπίδας, όπως ακριβώς τα βίωσε και τα κατέγραψε ο συγγραφέας με αφορμή την παραμονή του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν στην Αυστρία. Η εμπειρία του «επιζώντος» αποτελεί ταυτόχρονα και μαρτυρία της ναζιστικής θηριωδίας.
«Μάθε να σιωπάς χωρίς να σπας», γράφει ο Καμπανέλλης και παράλληλα στέλνει ένα εκκωφαντικό μήνυμα ελπίδας που μας πείθει ότι ο νους δεν φυλακίζεται. Μια ιστορία ανείπωτου πόνου αποτυπώνεται μέσα από το πρίσμα της προσμονής για τη «ζωή που θα επιστρέψει», του έρωτα που υπερνικά τα πάντα και της ελπίδας που ποτέ δεν σβήνει. Ο συγγραφέας καταθέτει πως ο έρωτας έχει τη δύναμη να ανθίσει ακόμα και στα πιο άγονα μέρη.
«Έρωτα μες στο μεσημέρι
σ’ όλα τα μέρη του θανάτου
ώσπου ν’ αφανιστεί η σκιά του».
23 Σεπτεμβρίου | 17:00 | Μουσικός διάλογος
«Τσαμπούνα: Τα μελωδήματα της Νάξου»
Christopher King, Γιάννης Πανταζής
Παίζουν: Βαγγέλης Κριμιτζάς · Νίκος Μπαρδάνης
Ο βραβευμένος με Grammy παραγωγός και συγγραφέας Christopher King και ο μουσικός-μελετητής Γιάννης Πανταζής παρουσιάζουν το «Τσαμπούνα: Τα μελωδήματα της Νάξου», στο χώρο της «Μια βραδιά κάτω από την ελιά», στη Νάξο. Θα είναι μια μοναδική βραδιά με ζωντανή μουσική, συζητήσεις και την αναπαραγωγή σπάνιων παλαιών ηχογραφήσεων τσαμπούνας, με επίκεντρο τη μουσική της Νάξου και τη σχέση της με το ευρύτερο πολιτιστικό κεφάλαιο της παραδοσιακής ελληνικής μουσικής.
24 Σεπτεμβρίου | 17:00 | Συναυλία
«Τέμπλα και ράβδος, κέντρουλας, μποξάδες, πυρηνάκι»
Γιώργος Ξυλούρης
Ανδρέας Αρβανίτης · λαγούτο, λύρα, ασκομαντούρα
Ο Γιώργος Ξυλούρης με τη μουσική του θέλει να μας κεντρίσει με το χώμα, που πατούμε, καλλιεργούμε, και απάνω χορεύουμε. Ακούει τον απόηχο της ελιάς στη συγκομιδή από το τότε στο τώρα μιας διαχρονικής μουσικής που ανήκει και δονείται σε όλους. Μαζί του ο Ανδρέας Αρβανίτης στο λαγούτο, τη λύρα και την ασκομαντούρα, που με το προσωπικό του ύφος συνδράμει και εμπνέει το Γιώργη σε αυτό το ταξίδι.